Bananen
Hier vind je een handig overzicht van alles wat je moet weten over bananen:
Uitstoot
Wist je dat bananen een erg kleine CO2-voetafdruk hebben? Een studie van de American Association for the Advancement of Science (AAAS) berekende op basis van 1.530 studies uit 119 landen dat bananen gemiddeld 0,9 kg CO2-uitstoot veroorzaken per kilogram. Ter vergelijking: voor rundsvlees ligt het wereldgemiddelde op maar liefst 130 kg CO2 per kilogram, of volgens een studie van de UGent zou dat in Vlaanderen om 22,2 tot 25,4 kg CO2-equivalent gaan per kilogram lokaal geproduceerd ontbeend rundvlees. Voor groenten en fruit ligt de uitstoot over het algemeen natuurlijk al een pak lager dan voor dierlijke producten. Maar ook binnen de categorie is er veel verschil. Zo ligt de uitstoot voor serreteelt bijvoorbeeld een pak hoger. En ook voor fruit en groenten buiten het seizoen ligt de uitstoot hoger. Zo is het bijvoorbeeld meestal beter voor het klimaat om geïmporteerde appels te eten van ergens waar ze nog in het seizoen zijn dan om lokale appels te eten buiten het seizoen. Dat komt omdat de opslag in gekoelde ruimtes een hogere voetafdruk inneemt dan het transport naar hier.
De bananen uit onze supermarkten worden voornamelijk geteeld in Latijns-Amerika. Daar groeien ze buiten in de zon. Na het oogsten worden ze in grote bananendozen verpakt en overzees getransporteerd per schip. Die vorm van transport heeft relatief gezien een erg lage impact. Intussen kom je ook al regelmatig Europese bananen tegen. Die komen meestal van de Canarische eilanden. Officieel behoort deze eilandengroep aan de Afrikaanse westkust tot het Spaans landgebied. Vandaar dat ze het ‘Europese bananen’ mogen noemen. Deze bananen moeten iets minder kilometers afleggen, maar ze zijn ook duurder door de hogere loonkosten. Het blijft dus een afweging die je moet maken.
Landgebruik
En het landgebruik? Ze berekenden dat er voor bananen gemiddeld slechts 1,9 m² land nodig is per kilogram. Dat is slechts een fractie van de 45 m² die je gemiddeld nodig hebt voor een kilogram Europees ontbeend rundsvlees. Voor Europese weideteelt loopt dat op tot 122 m² per kilogram. Deze Europese cijfers komen uit een literatuurstudie van 114 studies wereldwijd. Het wereldgemiddelde ligt nog een pak hoger: 309 m² en 983 m² per kilogram voor respectievelijk gemengde veeteelt en weideteelt. Ook hier geldt dat het landgebruik voor groenten en fruit over het algemeen een pak lager ligt dan voor dierlijke producten. En dan al zeker voor herkauwers. Binnen de categorie van fruit en groenten is er ook nog redelijk wat verschil. Zo heb je voor een kilogram bessen bijvoorbeeld veel meer land nodig dan voor een kilogram boomfruit zoals appels.
Waterverbruik
En de watervoetafdruk? Een studie van het IHE Institute for Water Education berekende dat er voor een kilogram bananen gemiddeld 790 liter water nodig is, terwijl volgens een andere studie van hetzelfde instituut een kilogram rundvlees wereldwijd gemiddeld 15.400 liter water opslorpt. Binnen de categorie van fruit en groenten hebben bessen en waterrijke vruchten het minste water nodig per kilogram. In deze categorie doen bananen het zelfs beter dan appels en peren.
Gezondheid
En zijn bananen dan eigenlijk gezond? Ze staan vooral bekend als een goede bron van kalium en koolhydraten. Kalium is een mineraal dat een belangrijke rol speelt in ons zenuwstelsel en bijdraagt aan een gezonde bloeddruk. En de koolhydraten in banaan bestaan voor een groot deel uit resistent zetmeel. Dat is bevorderend voor je darmflora. Bovendien geven de koolhydraten je meer energie, terwijl de vezels een verzadigd gevoel geven. Daardoor zijn bananen ook erg populair bij sporters. Tenslotte zijn bananen ook nog een goede bron van vitamine B6. Dat helpt bij onze stofwisseling en de afbraak en opbouw van aminozuren.
Net als andere fruitsoorten zijn bananen dus zeker en vast gezond. Het Vlaams Instituut Gezond Leven raadt aan om dagelijks zo’n 250 gram fruit te eten. Dat komt overeen met 2 à 3 porties. Een portie kan bijvoorbeeld een banaan zijn, of twee mandarijntjes of een tiental druiven. Een banaan is dus een uitstekende keuze als tussendoortje. Schijfjes banaan zijn trouwens ook erg lekker op de boterham met wat pindakaas!
P.S.: als je de keuze hebt, geef dan de voorkeur aan biologische en fairtrade bananen. Alleen zo ben je er zeker van dat er geen sproeivliegtuigen met pesticides over de plantages zijn gegaan. En bovendien krijgen de boeren zo een eerlijk loon dat ruimte laat voor de nodige investeringen om het nog beter te doen.
Heb je zelf nog vragen over bananen? Stel ze dan gerust in de reacties hieronder!